Verslag
interview met begeleidster (Fleur Klos) en docent/oprichtster (Anouk Klos)
Democratische school op maandag 10 februari 2014.
Dit verslag is gebaseerd op het gesprek met Fleur Klos
en informatie uit de folders van de school en informatie over Democratisch en
Sudbury-onderwijs van internet (sudbury.nl).
5en5is11
Democratische school
www.5en5is11.nl
Jullie zijn in de zomer van 2011 gestart met 9
leerlingen tussen de 9 en de 17 jaar. Hoe is het nu?
Nu zijn
er 19 leerlingen, van wie er veel 9 à 10 jaar zijn. Als leerlingen 18 jaar
zijn, vertrekken ze bij ons. Ze weten dan welke richting ze uit willen.
Twee kenmerken
van democratisch onderwijs zijn de gelijkwaardigheid
in de besluitvorming en de vrije
keuze van de leerlingen welke dagelijkse activiteiten ze willen gaan doen en
met wie. Leerlingen leren Engels, Russisch, hebben boks lessen en spelen
veel buiten en maken zelf spelmateriaal in de werkplaats. De speeltuin is een avonturenspeeltuin
met een echte boomhut. Daarnaast kunnen de leerlingen de hele kloostertuin gebruiken:
verstoppertje spelen en heerlijk ravotten.
Nieuwe
leerlingen hebben een proeftijd van 6 weken: zo kunnen zij ervaren of zij op
deze school kunnen aarden. De begeleiders en de andere leerlingen kunnen
ervaren of deze leerling de anderen respecteert: de belangrijkste regel is niet
over andermans grenzen heen gaan.
De school als inspirerende omgeving
De leerlingen
spelen en werken gewoon door elkaar, net als in een gezin. De woonkamer is de
centrale ruimte waar de leerlingen een praatje kunnen maken, kunnen relaxen en
zelf eten kunnen maken in de keuken. De ruimtes zijn ingedeeld naar functie, zo
is er ook een muziek-, een lees-, een computer- en een timmerruimte. We hebben
dieren, een grote keuken en een podium. Er zijn workshops en gastdocenten. En
als leerlingen iets anders willen, regelen ze het zelf of zoeken ze hulp. Veel
kan, veel mag en veel wordt door de leerlingen zelf geregeld. Een vaardigheid
die in hun verdere leven van onschatbare waarde zal zijn.
Democratisch, hoezo?
Ieder
mens is gelijkwaardig, we zijn allemaal verbonden met elkaar en iedereen is
nodig
als
belangrijke schakel in het geheel. Daarom heeft op onze school iedereen (begeleiders,
leerlingen van 4 én van 18) een gelijke stem in de besluitvorming en werken we
in elk overleg en bij het vaststellen van de schoolregels op sociocratische
wijze volgens het
‘consentprincipe’.
Waar in de democratie de meerderheid beslist, kan in een sociocratie een
besluit pas genomen worden als niemand overwegend bezwaar heeft tegen het
voorstel.
Zo komen we samen tot een besluit waar iedereen achter staat.
Dit
realiseren we met de schoolkring, de ouderkring en de begeleiderskring.
Wat is het eigen karakter van jullie school?
Kinderen
ervaren het leven als een avontuur. De wereld is een plek die ze spelenderwijs
ontdekken.
Overal is iets te leren! Op onze school laten we daarom onze leerlingen vrij in
hoe, wat en wanneer ze leren. We komen tegemoet aan de natuurlijke drang van
alle kinderen om het leven in al zijn facetten te zien, horen, voelen, proeven
en ruiken. Zo behouden we de aangeboren leergierigheid van elk kind. Leren
verloopt zo op een natuurlijke wijze. Wij vinden het belangrijk dat de leerling
zelf keuzes leert maken en verantwoordelijk leert zijn voor het eigen
leerproces. Zo leren ze zelf verantwoordelijkheid te nemen over hun eigen leven:
ze weten wat ze met hun leven willen en groeien op tot authentieke, zelfbewuste
volwassenen, die hun eigen plek in de wereld vinden. De 5 vaste begeleidsters
(stafleden) ondersteunen de leerlingen bij dit proces.
Hoe gaan jullie om met kinderen die niets willen
en niets leuk vinden?
We
stimuleren hen met ideeën, geven tips en wachten af tot zij aangeven dat zij
b.v. piano willen leren spelen. We vinden het belangrijk dat zij zelf
gemotiveerd zijn om met een activiteit bezig te zijn (intrinsieke motivatie).
Het duurt soms een tijdje, maar dan willen ze en gaan ze met volle inzet aan de
slag.
Hoe bereidt de school de kinderen voor op het
eindexamen?
Als
kinderen graag een diploma halen, ondersteunen en helpen we hen daarbij.
Hoe begeleiden jullie de leerlingen?
We
hebben een speciaal voor de democratische scholen ontworpen
leerlingvolgsysteem, dat we samen met de ouders bijhouden. Van iedere leerling wordt
een portfolio bijgehouden, zodat de persoonlijke ontwikkeling gevolgd kan
worden. Ouders ondersteunen hun kinderen thuis.
Waar streven jullie naar?
Dat
leerlingen groeien in hun zelfvertrouwen en zelfbewustzijn
Dat ze
groeien in waardering voor zichzelf en de ander
Dat ze
helder kunnen communiceren en goed samenwerken
Dat ze
weten hoe ze aan kennis moeten komen die ze nodig hebben
Dat ze
rekening kunnen houden met elkaar en dit ook willen
Dat ze
op een constructieve en creatieve manier problemen oplossen
Dat ze
weten wat ze willen en hoe dat te bereiken
Hoe kijken jullie aan tegen het passend onderwijs
dat straks (in het nieuwe schooljaar) wordt ingevoerd?
Als
kinderen lichamelijk of psychisch ernstige beperkingen hebben, zullen we de
ouders aanraden om naar een andere school te gaan. Wij hebben de expertise
hiervoor niet in huis. Kinderen met ADHD en kinderen met autisme kenmerken
gedijen hier heel goed.
De boomhut in de speeltuin van de Democratische school
